Hoe kom ik tot de optimale zitpositie?
Om tot de optimale zitpositie te komen, zijn er drie mogelijkheden.
- Instellen van de juiste zithoogte
- Instellen van de juiste zithoek
- Instellen van de juiste horizontale zadelpositie
We gaan op alle drie de mogelijkheden in.
Fietszadel goed instellen
Zitcomfort is een voorwaarde voor een ontspannen rit op de fiets. Als je niet goed zit, zullen korte en lange afstanden niet plezierig zijn. Daarom is het belangrijk dat de contactpunten tussen jou en je fiets goed gekozen of ingesteld zijn. Met contactpunten worden hier bedoeld: de handvatten, pedalen en zadel. In deze raadgever willen we je laten zien hoe je jouw zadel op de juiste manier instelt. We gaan ervan uit dat het zadel dat al op jouw fiets is gemonteerd het juiste is en dat deze past bij jouw zitvlak.
Zadelhoogte eenvoudig instellen – de “hakmethode”
Voor wie geen zin in meten en rekenen heeft, is er een nog eenvoudiger methode. Ga op je fiets zitten en draai je pedaal naar beneden. Ga op het zadel zitten en zet je hak op het pedaal. Is je been nu helemaal gestrekt, dan heb je al de juiste zithoogte. Indien dit niet zo is, pas dan de hoogte van het zadel aan.
Tip voor het instellen van de juiste zadelhoogte op een MTB
Rij je veel met jouw mountainbike over onverhard terrein en heb je een stijve zadelpen? Dan is het misschien zinvol om een lagere zadelhoogte te kiezen, omdat je zo op ruig terrein meer bewegingsvrijheid hebt om klappen en oneffenheden in het terrein op te vangen. Dit is ook handig wanneer het steil wordt.
Tips voor het instellen van de juiste zadelhoogte op een racefiets
Bij wielrennen is efficiënt vooruitkomen het belangrijkste. Zodoende is het belangrijk om het zadel zodanig in te stellen dat je het beste gebruik maakt van de kracht van je spieren. In de onderste pedaalpositie moet je been bijna gestrekt zijn. Een kniehoek van 25-35° is optimaal, waarbij de gestrekte knie het nulpunt markeert.
Tips voor het instellen van de juiste zadelhoogte voor ongeoefende fietsers
Als je al langere tijd niet meer hebt gefietst en je niet veilig voelt dan kun je jouw zadel zo instellen dat je jouw voeten eenvoudig op de grond kunt zetten. Zo kun je, als je je niet veilig voelt, altijd makkelijk afstappen. Als je meer ervaring krijgt, kun je jouw zadel stapje voor stapje hoger gaan zetten.
Andere fiets, anders zitten
Fietsen zijn net zo verschillend en persoonlijk als hun bezitter. Voor een enduromountainbike kies je een andere zadelinstelling dan voor een race- of trekkingfiets. Bij mountainbiken gaat het, naast efficiënt trappen, ook om bewegingsvrijheid op de fiets. Racefietsen zijn primair ontworpen voor snelheid dus de zitpositie op een racefiets is zeer sportief en gericht op efficiëntie. Dat wil zeggen: het zadel staat vaak hoog ten opzichte van het stuur. Dit in tegenstelling tot een trekkingfiets. Voor een trekkingfiets geldt: comfort is king. Natuurlijk zijn er nog veel meer fietsstromingen die allemaal hun eigen vereisten hebben op het gebied van de zadelinstelling. Naast de juiste zadelhoogte zijn er nog veel andere zadelinstellingen die belangrijk zijn voor een fietstocht zonder klachten. Ook de zadelhoek en de horizontale positie kunnen nog worden ingesteld. Als je die verkeerd instelt, kun je klachten krijgen.
Instellen van de juiste zithoek
De hoek van het zadel is eveneens zeer persoonlijk. Als de zadelhoek verkeerd is, kan het op langere ritten gebeuren dat je een doof gevoel krijgt in je schaamstreek. Dat komt, omdat er teveel gewicht op je perineum (dam) rust. Dit blokkeert de bloeddoorvoer van je genitaliën. Tussendoor op de pedalen gaan staan is slechts een tijdelijke oplossing. Voor een permanente oplossing zul je de instelling van je zadel moeten controleren en aanpassen.
De basisinstelling van het zadel is in principe waterpas. Om deze nul graden te halen, adviseren we je een waterpas te gebruiken. Leg deze op het zadel en stel je zadel af.
Hoek instellen bij zadelpennen met een klembout
Bij zadelpennen met slechts één bout wordt het zadel op zijn plek gehouden door meervoudige vertanding. Door de druk op de bout ontstaat een stabiele verbinding. Wil je de hoek van het zadel verstellen dan moet je de klembout zover lossen dat ook de meervoudige vertanding los komt. Door de klemplaten iets op te heffen, kun je de zadelhoek eenvoudiger instellen.
Hoek instellen bij zadelpennen met twee klembouten
Het instellen van de hoek bij zadelpennen met twee bouten is eenvoudiger. Als de punt van het zadel naar beneden moet, dan los je de achterste schroef van de zadelklemming een beetje en dan trek je de voorste klembout wat vaster. Als de punt van het zadel omhoog moet, dan doe je uiteraard precies het omgekeerde.
Instellen van de juiste horizontale zadelpositie
Glij je tijdens het rijden telkens naar voren of naar achteren en heb je het gevoel dat het zadel niet goed zit? Gaat dat op langere ritten ook nog vergezeld van kniepijn? Een oorzaak daarvan kan een verkeerde zadelpositie zijn. Naast de hoogte en de hoek, kun je jouw zadel ook nog horizontaal verstellen. Maar hoe vind je de juiste zadelpositie?
Let bij het verschuiven van het zadel op de markering die is aangebracht op het klembereik van het zadel. De klemming moet binnen dit bereik vallen. Anders wordt de hefboomwerking van het onderstel van het zadel te groot en kan het breken. Mocht je, ondanks maximale verschuiving van het zadel naar achteren, nog altijd te ver naar voren zitten, dan zijn er ook altijd nog zadels met setback. Setback is de verschuiving van het middelpunt van de pen ten opzichte van de klemming. Bij een zadelpen met 20 mm setback, zit de klemming twee centimeter verder naar achteren dan de buis van de pen zelf.
Naast de verschillende toepassingsgebieden van de verschillende fietsen zijn er natuurlijk ook nog de persoonlijke voorkeuren. De juiste instelling van het zadel is dus een zeer persoonlijke zaak. Zo moet je al onze adviezen op het gebied van zadelinstelling zien als een richtlijn. Voor persoonlijk advies kun je altijd terecht bij de fietsspecialist.
Instellen van de juiste zithoogte
Om vermoeidheid van de spieren zo lang mogelijk uit te stellen is de juiste zithoogte van belang. Als het zadel te laag is ingesteld, moet de knie te sterk buigen. Het risico op kniepijn wordt vergroot. Bovendien worden de spieren sneller moe, waardoor ze meer moeten werken. Ook is het raadzaam om eerst een theoretisch juiste zitpositie te berekenen. Om die te kunnen berekenen, moet je eerst je paslengte meten. Hoe dat werkt, laten we je hier zien.
Formule voor het berekenen van de zadelhoogte
De basis voor het berekenen van de zadelhoogte is de paslengte. Als je deze hebt berekend, vermenigvuldig je die met 0,885. De afstand van het midden van de trapas tot de bovenkant van het zadel moet met deze maat overeenkomen. De hoogte van het zadel wordt bij de meeste fietsen aangepast door het in- of uitschuiven van de zadelpen. Om dit te kunnen doen, moet je de klembout of de snelspanner van de zadelpenklem losmaken met een inbussleutel. Pas de zadelhoogte aan, maak een proefrit en controleer of de nieuwe instelling de juiste is.
Afstand hart van de trapas tot bovenkant zadel = paslengte x 0,885
Je hebt de juiste zadelpositie gevonden als je knie met de crank in horizontale positie recht boven het pedaal staat. Dit kun je heel eenvoudig zien voor een spiegel of je maakt met een stuk touw en een gewicht een stuk lood. Houd het touw voor je knie en kijk waar het lood stil blijft staan. Zit deze midden boven het pedaal dan is alles goed. Is het lood te ver naar achteren dan moet je het zadel naar voren verschuiven. Blijft het lood te ver naar voren dan moet het zadel een stuk naar achteren.
Zadel monteren
Je hebt een nieuw zadel gekocht en je wilt deze nu gaan monteren. Wij laten je zien hoe het werkt.
Zelf lood maken
Een stuk lood kun je zelf maken van een touw en een onderlegplaatje.