Verlichting en wet- en regelgeving
Daarom is een verkeersveilige fiets zo belangrijk
Fietsen betekent vrijheid: geen files, niet hoeven wachten op bus of tram en je bepaalt zelf je snelheid. Fietsplezier is gegarandeerd. Om ervoor te zorgen dat fietsplezier gegarandeerd is, is een verkeersveilige uitrusting van de fiets onontbeerlijk – voor jouw veiligheid en die van andere verkeersdeelnemers. Lees hier alle feiten waarop het aankomt bij fietsverlichting en een verkeersveilige fiets.
Verkeersveilige fiets volgens wet- en regelgeving
Checklist voor veilig fietsen
In de wet is vastgelegd welke elementen een fiets moet bevatten. Ontbreken er onderdelen bij een controle van de politie, zoals een achterreflector, dan krijg je een boete. Zorg er daarom voor dat je met de juiste uitrusting aan je fiets op pad gaat. De voorgeschreven onderdelen voor een veilige fiets volgens de wet in Nederland op een rijtje:
- Voorlamp (gevoed door een dynamo, accu of batterij)
- Witte reflector voor
- Rood achterlicht
- Rode achterreflector (eventueel geïntegreerd in het achterlicht)
- Vier gele reflectoren in de spaken, als alternatief gelden witte reflectiestrepen in de banden of de spaken
- Twee onafhankelijk van elkaar werkende remmen
- Een voldoende luide bel
- Slipvaste en vast gemonteerde pedalen met reflectoren
Veiligheid kent geen grenzen. De hierna volgende onderdelen worden aanbevolen voor extra veiligheid:
- Spatbord
- Bagagedrager
- Versnelling
- Fietsstandaard
- Bescherming van de kettingescherming van de ketting
- Fietsslot
De verlichting
De voorlamp
Zien en gezien worden – voor fietsers in het verkeer is dat met name in het donker belangrijk. Hiervoor heeft de fiets de juiste verlichting nodig. De voorlamp schijnt idealiter helder wit en moet een lichtsterkte van minimaal 30 Lux hebben. Het midden van de lichtbundel mag zich op 5 m afstand maximaal half zo hoog boven de grond bevinden als de lamp. Als je niet zeker bent, moet je dit bij de fietsspecialist laten controleren.
De achterlamp
Rood licht moet er branden aan de achterkant van fietsen die volgens voorschrift zijn uitgerust. Voordeel: Als je een fiets achteraf met verlichting uitrust dan kun je vaak de verlichting voor een verkeersveilige fiets in een set kopen.
Verkeerscontrole verlichting
De politie controleert bij verkeerscontroles ook of fietsen verkeersveilig zijn. Belangrijk: de verlichting moet je zelfs bij daglicht bij je hebben en moet werken.
De reflectoren
Net zo belangrijk als voor- en achterlicht: de reflectoren of kattenogen. Aan de voorkant moet je een witte reflector hebben, achter een rode. De kattenogen moeten zich minimaal 25 cm boven de grond bevinden. De meeste fietsfabrikanten integreren ondertussen de reflectoren in de betreffende lamp, hetgeen eveneens overeenkomt met de wet-en regelgeving. De wielen moeten beschikken over elk twee gele spaakreflectoren. Volgens de wet- en regelgeving is het ook toegestaan om, in plaats van reflectoren, banden te hebben met een witte reflectiestreep.
Uitzonderingen bij racefietsen
Voor racefietsen die lichter zijn dan 11 kg gelden uitzonderingen op de genoemde regelingen met betrekking tot fietsverlichting. Zo hoeven racefietsen overdag geen verlichting mee te hebben. Bij ritten in de schemering of door een tunnel is fietsverlichting daarentegen wel vereist. Om die reden adviseren we wielrenners hun lampen altijd mee te nemen.
De remmen
Goede remmen vormen het hart van een veilige fiets. Volgens de wet-en regelgeving behoren twee onafhankelijk van elkaar werkende remmen aan voor-en achterwiel. De reden: Als een rem weigert dan kan de fiets altijd nog tot stilstand komen. Voor welk type remmen je kiest, laten we helemaal aan jou over.
De keuzemogelijkheden:
- Schijfrem: Remblokjes drukken tegen een remschijf.Zelfs in natte omstandigheden en op elk terrein is de remprestatie uitstekend.
- Velgrem: Tegenover elkaar liggende remklauwen drukken tegen de velg.In droge omstandigheden bieden de velgremmen een goede remprestatie.
- Terugtraprem: Een interne rem die aan het achterwiel is gemonteerd.Een extra voorrem met handbediening versterkt de remkracht.
- Trommelrem: Remblokken worden van de binnenkant tegen de trommel aangedrukt de rem is aan de naaf aangebracht.De trommelrem heeft ook in natte omstandigheden een goede remkracht.
- lokrem: Een rubberen blok drukt op het loopvlak van de band.De slijtage is hoog en de remkracht gering daarom is de blokrem niet meer van deze tijd.
De pedalen
Wie vast en zeker in het zadel wil zitten heeft aan de fiets ook slipvaste en stevig bevestigde pedalen nodig. Volgens de wet-en regelgeving moeten er aan elke pedaal twee gele reflectoren zitten: een reflector straalt naar voren en eentje naar achteren.
Kettingbescherming, spatbord en dergelijke
Bovenop de wettelijke voorschriften zijn er ook nog extra adviezen. Praktisch nut: nog meer veiligheid tijdens het fietsen.
Tot deze aanbevolen onderdelen behoren ook spatborden. Ze beschermen fiets en fietser tegen viezigheid, nattigheid en steenslag. Vooral aan het voorwiel is een spatbord noodzakelijk zodat vuil, steentjes of opspattend water niet in de ogen komen. De ketting behoort eveneens tot de geadviseerde fietsuitrusting. Deze beschermt weliswaar ook tegen vuil, maar zorgt er vooral voor dat de broek niet tussen de ketting raakt.
Kettingbescherming, spatbord en dergelijke
Bovenop de wettelijke voorschriften zijn er ook nog extra adviezen. Praktisch nut: nog meer veiligheid tijdens het fietsen.
Tot deze aanbevolen onderdelen behoren ook spatborden. Ze beschermen fiets en fietser tegen viezigheid, nattigheid en steenslag. Vooral aan het voorwiel is een spatbord noodzakelijk zodat vuil, steentjes of opspattend water niet in de ogen komen. De ketting behoort eveneens tot de geadviseerde fietsuitrusting. Deze beschermt weliswaar ook tegen vuil, maar zorgt er vooral voor dat de broek niet tussen de ketting raakt.
Aanbeveling veiligheid
Bovendien is het ook aanbevolen om een bagagedrager, een fietsstandaard, een goed fietsslot en een versnelling op de fiets te hebben. Het rijden en parkeren van de fiets wordt daarmee zo veilig mogelijk.
Gelden voor speedelecs en e-bikes dezelfde voorschriften?
De elektrische fietsen waarbij, met behulp van een hulpmotor de prestatie tot een snelheid van 25 km/h wordt ondersteund – is juridisch gezien een fiets. In zoverre gelden hiervoor dezelfde voorschriften als bij een normale fiets. De speedelecs waarvan de motor ondersteuning biedt tot een snelheid van 45 km/h is geen fiets. Bij deze elektrische fiets gelden de wettelijke regels die ook gelden voor brom- en snorfietsen. E-bikes die zonder pedalen worden aangedreven, behoren eveneens tot de brom- en snorfietsen en zijn onderworpen aan de betreffende wet- en regelgeving.
Over zoveel Lux moet je fietsverlichting beschikken
Zwakke verlichting of verblindende schijnwerpers – licht is niet hetzelfde als licht. Dit geldt ook voor fietsverlichting. Formeel gezien wordt ook de lichtsterkte van fietslampen in Lux aangegeven. De waarde in Lux drukt uit hoeveel licht er op een bepaald oppervlak valt.
Bij de bepaling van de Luxwaarde geldt de verticaal op de rijbaan gemeten lichtsterkte in het centrum van de lichtbundel bij 10 meter afstand. De lichtintensiteit is afhankelijk van de lichtverdeling. Een hogere Luxwaarde betekent daarom niet per definitie een betere lichtprestatie. Het probleem bij het meten van Lux is dat de waarde in Lux altijd betrekking heeft op de hoeveelheid licht op een gedefinieerd oppervlak. Lasers bijvoorbeeld hebben een hoge Luxwaarde, omdat ze een grote hoeveelheid licht op een klein oppervlak brengen. Desondanks zal niemand op het idee komen om een laserpointer als verlichting aan het stuur te monteren, omdat het verlichte oppervlak veel te klein is.
Van theorie naar praktijk: het aanbod van de meeste producenten en ook dat van CONTEC ligt tussen 15 en 120 Lux, de voorgeschreven minimale lichtsterkte bedraagt slechts 10 Lux. Om zelf ook wat te kunnen zien moet de nieuwe lamp minstens 20 Lux kunnen leveren.
Over zoveel Lumen moet je fietsverlichting beschikken
De eenheid Lumen is ook bij fietsverlichting een richtwaarde die rekening houdt met het totale lichtbeeld van de lichtbundel. Hoe hoger de waarde in Lumen, hoe hoger de afgegeven hoeveelheid licht per tijdseenheid. Ofwel: hoe hoger de waarde, hoe sterker het licht. Ter vergelijking: Een kaars brandt met een sterkte van ongeveer 12 Lumen.
Een hoge waarde in Lumen zegt echter niets over de kwaliteit van de verlichting. Bij het fietsen moet je daarom altijd naar voren kijken, zodat je weet wat er op je afkomt. In het donker is dat alleen met een lamp mogelijk. Heeft de lamp een hoge waarde in Lumen maar een te grote stralingshoek dan kan het zijn dat weliswaar alles om je heen goed verlicht is maar dat je desondanks na 10 meter zicht weer tegen een donkere muur rijdt. Juist als het stikdonker is kan het je onzeker maken. Daarom spelen de richting van de verlichting en de stralingshoek van de lamp ook een grote rol.
Fiets verkeersveilig kopen: Het totaalpakket
De meeste stads-, trekking-of toerfietsen hebben al de beschikking over een uitrusting die voldoet aan alle wet- en regelgeving. Het beste kun je direct met jouw fietsspecialist afstemmen of het door jou gewenste model voldoet aan alle belangrijke eigenschappen. Een jaarlijkse check is ook lonend als je een fiets koopt die meteen voldoet aan alle wet- en regelgeving op het gebied van verkeer. Zo voorkom je onnodige boetes en kun je met volle teugen genieten van het fietsen – veilig en vrij van zorgen.
Voorlamp goed afstellen
Hoe je de voorlamp van je fiets goed af kunt stellen lees je in een andere how-to.
Achteraf fietsverlichting installeren
Heeft jouw fiets nog geen verlichting? Geen probleem: wij laten je zien hoe je deze achteraf kunt monteren.